دکتر محمد جواد شریعت طالخونچه در ۱۵ دی ماه سال ۱۳۱۵ خورشیدی در شهر اصفهان به دنیا آمد. پدرش روحانی باسواد و مطلعی بود که طالخونچه مبارکه زادگاه دانشمندبزرگ ایرانی صاحب بن عبادمی زیستو جد مادری او مرحوم آیت الله میرزا محمد علی تویسرکانی از علمای طراز اول حوزه علمیه اصفهان بود. وی در محضر پدر مقدمات تحصیلات حوزوی را به نحو احسن فراگرفت و با کتابهای نصاب الصبیان، الفیه و شرح آن؛ یعنی سیوطی و جامع المقدمات انس و الفت داشت و هزار بیت ابیات عربی الفیه و کتاب نصاب را به تشویق پدر از بر کرد و همین امر علاقه و اشتیاق وی به زبان و ادبیات فارسی و عربی را سبب شد به طوری که از کلاس هشتم در سرودن شعر طبع آزمایی می کرد. تحصیلات ابتدایی را در طالخونچه به پایان رساند و برای تحصیل در دوره متوسطه به اصفهان آمد و این دوره را در همین شهر به پایان رساند و در مدارس قدیم اصفهان تحت نظر دوستان پدر دروس حوزوی را نیز دنبال کرد. در سال ۱۳۳۳ با مرگ پدر پشتیبان معنوی خود را از دست داد اما تعلیمات تربیتی آن مرحوم همواره همچون چراغی فرا راه وی قرار داشت. در سال ۱۳۳۴ در دانشگاه تهران در رشته زبان و ادبیات فارسی به تحصیل مشغول شد و در همان زمان به استخدام وزارت فرهنگ درآمد و در دبستانهای تهران به تدریس پرداخت. تا اینکه در سال ۱۳۳۷ از دانشگاه تهران با درجه لیسانس فارغ التحصیل شد و به زادگاه خود بازگشت.
در سال ۱۳۵۲ به انگلستان رفت و در آنجا تدریس ادبیات فارسی در دانشگاه دورهام را به عهده گرفت و در سال ۱۳۵۶ به همراه دکتر غلامرضا ستوده به چین سفر کرد و در آنجا برای تالیف فرهنگ فارسی – چینی به استادان دانشگاه پکن یاری رساند که این اثر در سال ۱۹۸۰ برنده جایزه یونسکو گردید. همچنین حاصل جستجوی ایشان در میان نسخ خطی کتابخانه مسجد دون شی در پکن، تصحیح و چاپ کتاب منهاج الطلب بود
*این ادیب دانشور در سال ۱۳۶۰ پس از ۲۵ سال خدمت عاشقانه و صادقانه بازنشسته شد و همچنان با اشتیاق راه تدریس و تحقیق را ادامه داد. ایشان در سال ۱۳۶۵ از سوی دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد دعوت به همکاری شد. این مرد همیشه معلم، محقق و پژوهشگر نستوه تا پایان عمر پربار و ثمربخش خود همچون چراغی روشنگر راه دانشجویان بود و شاگردان بسیاری را تربیت کرد. خلق خوش، ظرافت طبع، گستره دانش و معرفت و خیرخواهی وی زبانزد همگان بود. متاسفانه این اسطوره مجسم علم و عمل پس از تحمل دوره کوتاه بیماری در چهارم آبان ۱۳۹۱ در سن ۷۶ سالگی در بیمارستان الزهرای اصفهان چشم از جهان فرو بست*
