معجزه ،امری عقلانی است و آنچه عقلانی نیست نه امکان ایجاد دارد و نه عقل ، امکان ایجاد آن را می پذیرد. چراکه فقط آنچه امکان بر ایجاد دارد عقلانی است و لذا ممکن الوجود و عقل دو امر غیرقابل تفکیک هستند.
معجزه ،امری عقلانی است و آنچه عقلانی نیست نه امکان ایجاد دارد و نه عقل ، امکان ایجاد آن را می پذیرد. چراکه فقط آنچه امکان بر ایجاد دارد عقلانی است و لذا ممکن الوجود و عقل دو امر غیرقابل تفکیک هستند.
اسلام چه چیزهایی نیست:
تلاوت سوره قدر موجب قرار گرفتن دائمی در فضای شب قدر میگردد : انا انزلناه فی لیلة القدر...از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نقل شده است: هر که این سوره را بخواند به او از ثواب کسی که ماه رمضان روزه. گرفته
متشابهات در قرآن آیاتی هستند که فهم آن ها نیاز به علم و دانش بدون شبهه دارد و نمیتوان با توجه به ظاهر آنها ، حکم به منظور حقیقی آن نمود مثلا در آیه شریفه "یدالله فوق ایدیهم" کسانی که علم و دانش دارند منظور در این آیه را وجود جسمیت برای خدا نمی دانند چراکه با توجه به آیات دیگر: "لیس کمثله شی" ...ادامه
«عثمان طه» حافظ برجسته و شهیر معاصر سوری است که کتابت قرآن کریم توسط او در دو دهه قبل باعث تحول در زمینه رسم الخط و چاپ قرآن کریم در جهان اسلام شد. این استاد سوری،
«وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَیْنَا إِلَیْهِمْ فِعْلَ الْخَیْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاةِ وَإِیتَاء الزَّکَاةِ وَکَانُوا لَنَا عَابِدِینَ»
یعنی؛ ما آنها را امام قرار دادیم که به «امر» ما هدایت میکنند و «فعل خیر» و «اقامه نماز» و «ایتاء زکات» را به آنها وَحی کردیم، چراکه آنها بندگان عبادتگر ما بودند. سوره انبیاء، آیه73.
صاحب تفسیر قیّم المیزان میفرماید: فعل خیر و اقامه نماز و ایتاء زکات را به آنها وَحی کرد، نفرمود نماز بخوانید، بلکه نماز خواندن را به آنها وَحی فرمود و لذا نماز آنها همان وَحی الهی است، و این است که میگوییم امامان عین نمازند و هر نمازی با اتصال به عین نماز، معنی حقیقی خود را پیدا میکند.
زیارت آل یس/استاد اصغر طاهر زاده
عِدّهٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمّدٍ الْبَرْقِیّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَبْدِ اللّهِ بْنِ الْمُغِیرَهِ وَ مُحَمّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ طَلْحَهَ بْنِ زَیْدٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللّهِ ع فِی هَذِهِ الْ آیَهِ وَ لا تُصَعّرْ خَدّکَ لِلنّاسِ قَالَ لِیَکُنِ النّاسُ عِنْدَکَ فِی الْعِلْمِ سَوَاءً
امام صادق در باره این آیه (18 سوره 31) (از مردم روی بر مگردان) فرماید: باید همه مردم از نظر علم پیشت مساوی باشند (و از نظر آموختن بین دانش آموزانت فرق نگذاری).
اصول کافی جلد 1 ص :51 روایه: 2
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ (1) الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ (2) الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ (3)
در آغاز هر کاری نام تو را بر زبان می آورم، می دانم هر کاری که با نام تو آغاز نشود، با موفقیّت به پایان نمی رسد.
برای موفقیّت کارم به سایه لطفت پناه می برم و از تو یاری می خواهم، در آغاز هر کار به یاد مهر و محبّتت هستم. مهربانی تو را یاد می کنم، تو خدای مهربان و بخشنده هستی. تو در دنیا مهربانی خود را به همه انسان ها ارزانی می داری، انسان های مؤمن و کافر از نعمت های تو بهره مند می شوند و روزیِ تو را می خورند، امّا در روز قیامت مهربانی تو فقط برای مؤمنان خواهد بود.
تو را ستایش می کنم، می دانم نعمت های زیادی ارزانی ام داشته ای، تو خدای خوبی ها هستی.
در مقابل همه نعمت ها، تو را ستایش می کنم، پروردگار جهانیان هستی. اگر خوبی و زیبایی ببینم و آن را ستایش کنم، در واقع تو را ستایش کرده ام، زیرا همه خوبی ها و نیکی ها از آنِ توست، همه ستایش ها به تو برمی گردد.
از حضرت باقر و صادق آورده اند که: خداى فرزانه بر هر یک از آفریده هاى خویش که اراده فرمود، سوگند یاد مى کند؛ امّا آنان جز به نام ذات پاک او نمى توانند سوگند یاد کنند. و این بدان دلیل است که هدف از سوگند او، توجه دادن انسان ها به نکته عبرت انگیز و عبرت آموز در پدیده ها و جریان هاست؛ و نیز بدان جهت که مقام والا و موقعیت پراهمیت آن پدیده اى را که به آن سوگند یاد مى شود، نشان دهد.
ترجمه تفسیر مجمع البیان - جلد 30
امین الاسلام طبرسی؛ ترجمه: علی کرمی
شخصی یهودی خدمت حضرت علی علیه السلام می رسد و از او سؤال هایی می کند، از جمله این که می گوید: «فاَین وجه ربّک؟؛ روی پروردگار تو که در آیاتی بدان اشاره شده است مانند: «ویبقی وجه ربّک ذوالجلال والاکرام» کجاست؟»
امام علی علیه السلام به ابن عباس فرمود: آتش و هیزمی بیاور. ابن عباس گوید: آوردم و حضرت آن را سوزاند. سپس به یهودی گفت: روی این آتش کجاست؟ یهودی گفت: من وجه و رویی بر آن نمی بینم.
حضرت فرمود: پروردگار من نیز این چنین است.
نورالثقلین، حویزی، علی بن جمعه، ج 1، ص117.
همچنین اوصاف ناپسندی مانند:رجس، نفرت، ترس و خسارت نیز قابل فزونی دانسته شده است؛ همانند:
«کُلاًّ نُمِدُّ هؤلاءِ وَ هؤلاءِ» .
ارزش انسان به عقل، فکر، ایمان، اخلاص، علم، عمل، رشد و انتخاب احسن اوست. امّا برای هریک از این کمالات، آفاتی است که اگر آفریدگار هستی، انسان را به حال خود واگذارد و پیامبران را به یاری او نفرستد، گرفتار انحرافات گوناگون خواهد شد:
شیطنت های خود را عاقلانه می پندارد؛ فکر خود را در موارد بیهوده به کار می برد؛ گرفتار باورهای نادرست می شود و به جای حقّ به انواع باطل گرایش می یابد؛ در عمل، راه مستقیم را وانهاده، به راه های انحرافی می رود؛ به جای آموختن علم مفید، به سراغ دانستنی های بی سود و زیان مند می رود؛ هر روز بر آمار مفاسد و آلودگی های خویش می افزاید و به جای انتخاب احسن در گزینش دوست، همسر، شغل و سایر امور شخصی، اجتماعی و سیاسی، در پی هوس های خود یا دیگران می افتد که عاقبت سر از حسرت و خسارت در می آورد.
بر خلاف گمان ما، پیشرفت صنعت و فناوری و گسترش مراکز علمی و دانشگاهی و ارتباطات ماهواره ای و اینترنتی و افزایش آمار محقّقان و دانشمندان در رشته های مختلف، عدالت، امنیّت، صداقت، امانت، وفاداری، جوانمردی، ایثار و امثال آن را برای بشر به ارمغان نیاورده است.
چه بسیار دوستانی که از وسایل ارتباطی گوناگون بهره مندند، امّا رابطه ی صمیمی ندارند.
ابزارِ ارتباط هست، امّا خود ارتباط نیست. چه بسیارند کسانی که هر روز بر دانششان افزوده می شود، اما بر سوز و عشق آنها برای خدمت به دیگران، هیچ؛ و حتّی از یک سلام به دیگران دریغ می ورزند.
﴿مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ الَّذینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَماءُ بَیْنَهُمْ تَراهُمْ رُکَّعاً سُجَّداً﴾
فتح: 29.
محمد ، فرستاده خداست
و کسانی که با او هستند
بر کافران سختگیرند
و با خودشان ، نرم ومهربانند وآنان را پیوسته در رکوع وسجود می بینی
برای حضور قلب ،راه هایی برشمرده اند ، قرآن به قرائت قرآن قبل از نماز اشاره می نماید:
اُتْلُ مَا أُوحِی إِلَیکَ مِنَ الْکِتَابِ وَ أَقِمِ الصَّلَاةَ؛
عنکبوت: 45.
علامۀ طباطبائی (ره) میفرماید: خداوند در قرآن به چیزهایی قسم خورده است تا به ما بفهماند این ها مهم هستند. بیشترین قسمهای خدا در قرآن به «وقت» است. معلوم میشود گران ترین گوهر در این عالم، وقت است. خداوند در قرآن به اجزای وقت: صبح، چاشت، ظهر، عصر، روز و سَحَر قسم خورده است؛ برای مثال: «وَ اللَّیْلِ» و «وَ الضُّحَى». همین گوهری که ما به رایگان از دست میدهیم. در روایت آمده: هر روز صبح، فرشتهای نزد ما میآید و میگوید: امروز یک روز تازه است؛ مواظب باش آن را بیهوده از دست ندهی.
شخصی خدمت امیرالمومنین ع میرسد و میگوید در کتاب خداوند شک کردهام و آیاتی را بیان میکند که از نظر خودش با هم ناسازگار است و حضرت پاسخ ایشان را در فرازهای متعددی یکی یکی میدهد .
حضرت در میانه بحث، تذکر مهمی میدهند:
پس مبادا که قرآن را بر اساس رای و نظر خودت تفسیر کنی مگر اینکه آن را از عالمان [راستین] عمیقا فهمیده باشی؛ چرا که گاه متن قرآن شبیه کلام بشر است، در حالی که این کلام خداست و تاویل آن شبیه کلام بشر نیست؛ همان گونه که هیچیک از مخلوقاتش شبیه او نیست، همین طور فعل خداوند تبارک و تعالی نیز شبیه هیچ فعلی از افعال بشری نیست؛ و کلام او هم شبیه کلام بشر نیست؛ کلام خداوند تبارک و تعالی وصف اوست ولی کلام بشر افعالش است؛ پس کلام خدا را به کلام بشر تشبیه نکن که به هلاکت و گمراهی میافتی ...
التوحید (للصدوق)، ص264
ـ «امام جعفرصادق(علیهالسلام)»:
ما اَنعَمَ اللهُ علی عَبدٍ بِنعمَةٍ صَغُرَتْ اَو کَبُرَتْ فَقالَ «الحمدُّلله» اِلاّ اَدّی شُکرَها.
هرگاه خدا نعمتی به بندهاش عطا کند، خُرد باشد یا کلان، و به پاس آن بگوید «الحمدُلله» شکر آن نعمت را به جا آورده است. (بحار، ج ۷۱، ص ۳۲)
امام رضا(ع) در سخنى با مأمون, پیرامون عصمت انبیا در آیه (و ذا النون اذ ذهب مغاضباً فظنّ ان لن نقدر علیه) (انبیا/87) فرمود:
(یونس گمان کرد… بدین معناست که یقین داشت خدا بر او تنگ نخواهد گرفت و دلیل چنین معنایى این آیه است: (و اما اذا ما ابتلاه فقدر علیه رزقه) (فجر/16) که در آن تقدیر به معناى تنگ گرفتن آمده است.)
شیخ صدوق,عیون اخبار الرضا, تصحیح مهدى حسنى لاجوردى, چاپ دوم, ناشر رضا مشهدى قم,1/ 201.
امام باقر(ع) واژه (ید) در کریمه مبارکه (یا ابلیس ما منعک ان تسجد لما خلقت بیدى) را به قوت و نعمت, تفسیر کرده و به این آیه ها استدلال فرموده است: (واذکر عبدنا داود ذا الأید) (ص/17) و (والسماء بنیناها بأید) (ذاریات/47) یعنى با قدرت و توان . و نیز: (و أیّدهم بروح منه) (مجادله/22)
شیخ صدوق, محمد بن على, التوحید, انتشارات جامعه مدرسین قم / 153.
امام صادق(ع) از پدران بزرگوارش نقل کرده است که: اهل بصره به امام سجاد(ع) نامه نوشتند و تفسیر واژه (الصمد) را جویا شدند.
امام در پاسخ پس از نهى از جر و بحث ناآگاهانه در قرآن, پاسخ فرمود:
خدا خود تفسیر (الصمد) را چنین بیان داشته است: (الله الصمد. لم یلد و لم یولد. و لم یکن له کفواً احد)
طباطبایى, محمد حسین, المیزان / 7/153.
ابن جریر و ابى حاتم از ابى عمر روایت کرده اند که:
چون آیه (یا عبادى الذین اسرفوا على انفسهم) نازل گشت مردى به پا خاست و عرض کرد: اى رسول خدا! آیا شرک نیز مشمول اسراف بر نفس و وعده آمرزش مى گردد؟
پیامبر(ص) فرمود: (انّ اللّه لایغفر ان یشرک به و یغفر مادون ذلک).قطعاً خداوند شرک به خود را نمی آمرزد ولی جز آن را می آمرزد.
طباطبایى, محمد حسین, المیزان /ج 4/ص404.
چکیده
محمد حسین ذهبی از محققان معاصر اهل سنت است که دارای آثاری از جمله کتاب التفسیر و المفسرون است که در خصوص تفاسیر و روش های آن ها تدوین یافته است و دیدگاه های غیر عالمانه در خصوص روش های تفسیری و منزلت تفسیر به رأی، تحلیل نادرستی از برخی از تفسیرها به ویژه تفاسیر شیعه و معتزله مانند مجمع البیان دارد و هم چنین در خصوص منزلت آرای صحابه و تابعین، تحریف قرآن، باطن قرآن، اهم تعالیم امامیه دیدگاه هایی ارایه کرده که توسط محققان از جمله آیت الله معرفت، نقد و تحلیل شده است؛ در این مقاله آرای آیت الله معرفت بیان و توضیح داده شده که ذهبی به جهت مبانی نادرستی که در خصوص امامیه دارد، متعصبانه به تفاسیر امامیه هجوم می برد؛ ولی مستندی معقول بر کلام خود ندارد.
ذاریات؛ پنجاه و یکمین سوره قرآن است که مکی و 60 آیه دارد.
از رسول خدا صلی الله علیه واله وسلم نقل شده است: هر کس سوره ذاریات را قرائت نماید ده برابر بادهایی که در دنیا می وزد به او ده حسنه داده می شود. 1
از امام صادق علیه السلام روایت شده: هر کس سوره ذاریات را قرائت نماید مانند چراغی درخشان موجب نورانیت او در قبر می شود. 2
مفسران قرآن کریم گفته اند: این سوره در شأن و منزلت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها نازل شده است.
روزی پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم را دیدند که در حال تبسم بود پرسیدند: ای رسول خدا چه چیزی موجب خنده شما شده است؟ فرمود: سوره ای بر من نازل شده است و بعد سوره کوثر را قرائت نمودند و گفتند: آیا می دانید کوثر چیست؟ گفتند خدا و رسولش آگاهترند. پیامبر فرمود: کوثر نهری در بهشت است که خداوند با ان مرا به خیر کثیری وعده داده است و آن حوض من است که امتم در کنار آن بر من وارد می شوند.2
در فضیلت این سوره از رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله وسلم روایت شده است : هر کس سوره کوثر را تلاوت نماید خداوند از آب نهرهای بهشت به او می نوشاند و اجر و پاداش او به اندازه تمامی قربانی های روز عید قربان است.
از امام صادق علیه السلام نیز نقل شده است: هر کس در نمازهای واجب یا مستحب خود سوره کوثر را قرائت نماید خداوند از آب حوض کوثر به او بنوشاند و کنار درخت طوبی همجوار رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم خواهد شد.
آثار و برکات سوره
دیدن رسول خدا صلی الله علیه وآله در خواب
از رسول خدا صلی الله علیه و اله وسلم روایت شده:
هر کس سوره کوثر را در شب جمعه 100مرتبه تلاوت نماید رسول خدا را درخواب خواهد دید.
به همین مضمون از امام صادق علیه السلام نیز نقل شده است که: هر کس سوره کوثر را در شب جمعه پس از نمازی که در نیمه شب می خواند صد مرتبه بخواند به اذن خدا رسولش را در خواب خواهد دید.
برای دور کردن افراد از خود
اگر بخواهی کسی را از خود دور کنی 9 مرتبه سوره کوثر را بخوان و به جانب او بدم به اختیار خود راه کج می کند و می رود.
ختم مجرب
برای غنا و توانگری
روز چهارشنبه 40 مرتبه سوره کوثر را به نیت ثروت و توانگری بخواند.
سؤال :اگر ما در موضوعی وارد تفکر شده باشیم و سپس به تدبّر در قرآن برسیم؛ چه ضمانتی وجود دارد که برداشت خودمان را بر قرآن تحمیل نکنیم؟
---------------------------------------------------
جواب استادطاهرزاده: وقتی به قصد فهم حقیقت به قرآن رجوع کردیم و کتاب الهی هم بر اساس عقل ما برای ما نازل شده و خودش فرموده «لَقَدْ أَنْزَلْنا إِلَیْکُمْ کِتاباً فیهِ ذِکْرُکُمْ أَ فَلا تَعْقِلُونَ» دیگر معنی ندارد که بخواهیم آنچه از قرآن گرفتهایم بر قرآن تحمیل کنیم، مثل آن است که شما خدمت استادی بروید تا علمی بیاموزید و ایشان هم به شما آموزش دهد، آیا معنی میدهد که بگوییم ممکن است ما سخن استاد را بر او تحمیل کنیم؟ آری ممکن است بگویید با رجوع به قرآن همهی ابعادی که آن آیه یا آن سوره منظور نظرش بود را نگرفتیم، و از آن جایی که قرآن نور است به اندازهای که آماده بودیم که با قرآن برخورد کنیم از آن بهرهمند شدیم ولی این دیگر به معنی تحمیل فهم خود به قرآن نیست، بلکه به معنی آن است که معنی دقیقتری هم هست که باید با آمادگی بیشتر از قرآن گرفت، موضوع برداشت اَدق و دقیق از قرآن مثل شدت و ضعف نور بیرنگ است که در زیر پرتو نور شدید بهتر میبینیم ولی در نور ضعیف هم غلط نمیبینیم.
قرآن کریم "الله محور " است .همه چیز در قرآن به معرفت خداوند وشناخت محبوب های او برای نزدیکی به آن محبوب ها وهشدار به مبغوض های الهی دور می زند. قرآن کتاب رسیدن به خداست ولاغیر... هرکه به خدا رسیدبه همه چیز رسیده است وهرکس به اونرسیدبه هیچ چیزنرسیده است.قرآن ، کتاب تکیه بر خداوند وبریدن از غیراوست. کارمفسر قرآن کریم تبیین این الله محوری در شئونات زندگی مخاطب است به گونه ای که جز خدا نبیندوجزخدا، نیت نکند وجزبرای خدا کاری نکند ... فرامرزمیرشکار-20تیر95
تفسیر و تأویل
گروهى از قرآن پژوهان تفسیر و تأویل را مترادف مى دانند و عده اى دیگر تأویل را به معناى خلاف ظاهر الفاظ دانسته اند و برخى از مفسران تفسیر را از سنخ معانى الفاظ و تأویل را به معناى حقیقت قرآن معرفى کرده اند حقیقتى که از سنخ معانى الفاظ نیست و نمى توان از لفظ به آن پى برد و… . اینک به تعریف این دو اصطلاح از دیدگاه امام مى پردازیم و سپس آن دو را با هم مى سنجیم.
تعریف تفسیر
تفسیر قرآن از نظر امام عبارت است از شرح مقاصد قرآنى و مقصود خداوند و به طور کلى معناى تفسیر کتاب آن است که شرح مقاصد آن کتاب را بنماید و نظر مهم آن به بیان منظور صاحب کتاب باشد. بر اساس همین تعریف امام از مفسر انتظار دارد:
(باید مفسر در هر قصه از قصص آن بلکه هر آیه از آیات آن جهت اهتداء به عالم غیب و حیث راه نمایى به طرق سعادت و سلوک طریق معرفت و انسانیت را به متعلم بفهماند. مفسر وقتى (مقصد) از نزول را به ما فهماند مفسر است نه (سبب) نزول به آن طور که در تفاسیر وارد است… بالجمله کتاب خدا کتاب معرفت و اخلاق و دعوت به سعادت و کمال است;
در قرن معاصر قرآن پژوهان و مفسران بسیارى به سراغ فهم قرآن شتافته اند اما در این میان آنان که با اطلاعات گسترده تر و تجربه هاى بیشترى به ساحت قرآن رو آورده اند موفق تر از دیگران بوده اند.
امام خمینى به عنوان یک فقیه عارف فیلسوف مصلح اجتماعى و رهبر سیاسى هر چند در زمینه علوم قرآنى اثر مستقلى از خویش به یادگار نگذاشته است اما در میان نوشته ها و گفته هاى ایشان مسائل و نکاتى درباره قرآن وجود دارد که دقت جامع نگرى و ژرف اندیشى ایشان را نشان مى دهد.این نوشتار که با هدف ارائه دیدگاه هاى امام در زمینه علوم قرآنى سامان یافته است مى کوشد تا مباحث و مسائل قرآنى را که در آثار امام وجود دارد گردآورد.
رسول خدا (ص) فرمود:
در شب معراج دو لوح را دیدم ، که در یک لوح سوره حمد و در لوح دیگر کل قرآن قرار داشت که سه نور از آن می درخشید .
پس گفتم ای جبرئیل این نور چیست؟
جبرئیل در جواب گفت : آن سه نور یکی سوره توحید و یکی سوره یاسین و دیگری آیه الکرسی می باشد.
شیخ طوسی در کتاب امالی خود آورده که گفته است: راوی میگوید از حضرت علی (ع) شنیدم که میفرمود: باور نمیکنم که کسی اسلام را فهمیده و یا در اسلام متولد شده باشد و سیاهی شب را به صبح پیوند زند و این آیه (آیه الکرسی)را نخواند، عرض کردم منظور از سیاهی شب چیست؟ فرمود: یعنی نیمه شب، آن گاه فرمود: اگر بدانید این ایه چیست و یا در این ایه چیست، در هیچ حالی آن را ترک نخواهید کرد.
امام کاظم علیه السلام فرمودند: از بعضی پدران بزرگوارم شنیدم که:
کسی داشت سوره حمد را می خواند پس حضرت فرمود: هم شکر خدا را به جای آورد و هم به پاداش رسید.
بعد حضرت شنید که سوره توحید می خواند فرمود: ایمان آورد و ایمنی به دست آورد
و سپس شنید که سوره قدر می خواند فرمود: راست گفت و آمرزیده شد
و بعد شنید که آیت الکرسی می خواند فرمود: خداوند خالق امان نامه برایش فرو فرستاد.
پادشاه دلهای باورمندان ، علی که درود بی کران خداوند براوباد در رخ نمای زیبایی میفرمایند:
اَلحَمدُللهِ المُتِجَلّی لِخَلقِهِ بِخَلقِهِ؛
«همه ی ستایشها وسپاسها خدارا که با آفریده هایش بر آفریدگانش رخ نمود »
نهج البلاغه ، خطبه ی 108 .
«معشوقه یکی است لیک بنهاده به پیش
از بهر نظاره صد هزار آینه پیش
در هر یک از آن آینهها بنموده
بر قدر ثقالت و صفا صورت خویش»
خداوند در نامه ی مهربانی اش به بندگان میفرماید: اَینَما تُوَلّوا فَثَمَّ وَجهُ اللهِ؛ «به هر سو که رو کنید، روی خداوند آنجاست» .
پادشاه دلهای باورمندان میفرمایند: ما رَأَیتُ شَیئاً اِلاّ وَ رَأَیتُ اللهَ قَبلَهُ وَ بَعدَهُ وَ مَعَهُ وَ فیهِ؛ «به هیچ چیز نگاه نکردم مگر آن که خدا را پیش از آن، پس از آن، همراه آن و درون آن به تماشانشستم» .
به رخ نمای زیبای باباطاهر:
«به دریا بنگرم دریا ته وینم
به صحرا بنگرم صحرا ته وینم
به هر جا بنگرم کوه و در و دشت
نشان از قامت رعنا ته وینم»
ازاین روست که مردانِ شناسا در همه چیز رخ زیبای او را میبینند و به او دلدادگی میورزند.
به رخ نمای زیبای سعدی:
«به جهان خرّم از آنم که جهان خرّم از اوست
عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست»
با این نگرش است که مردِشناسا نگاهی زیبابین به هستی پیدا می کند.
به رخ نمای زیبای حافظ شیرازی:
«منم که شهرهی شهرم به عشق ورزیدن
منم که دیده نیالودهام به بد دیدن»
یونس بن عمار گفت: امام صادق (علیه السلام) فرمود: دیوانها در روز قیامت سه اند: یکی دیوانی که در او نعمتهاست، دیگر دیوانی که در آن حسنات است، پس دیوان نعمتها و حسنات را در مقابل یکدیگر قرار می دهند که دیوان نعم تمام حسنات را فرا می گیرد و در خود فرو می برد، و دیوان سیئات می ماند. پس فرزند مومن آدم برای حساب خوانده می شود. آنگاه قرآن در فراروی او در نیکوترین صورتی پیش می آید و می گوید: ای رب من، من قرآنم و این بنده مومن توست که خود را به تلاوت من رنج می داد، و شب را در مدتی دراز به ترتیل در قرائت من می گذرانید، و درگاه تهجد (شب نمازی و شب زنده داری) از چشمان او اشک جاری می شد؛ پس او را خشنود گردان چنانکه مرا خشنود گردانید. امام فرمود: در آنگاه خداوند عزیز جبار می فرماید بنده من یمینت را (دست راستت را) بازکن، پس آن را از رضوان خدای عزیز جبار پر می کند؛ و شمال او را (دست چپ او را) از رحمت خدا پر می کند. سپس به او گفته می شود این بهشت بر تو مباح است، بخوان (قرآن را) و بالا برو؛ پس چون آیه ای را قرائت کرد، درجه ای بالا می رود.
پاسخ از فرامرزمیرشکار(کارشناس علوم قرآن وحدیث):
شک راهی است که برای وصول به یقین پیموده می شودکه ممکن است به حقیقت منجربشود وممکن است نشود .اما ریب ، میل به خللی است که دریقین پدید می آید...لذاخداونددروصف قران می فرماید:لاریبَ فیه ، یعنی به قدری محکم است که درآن نمی توان خللی واردکرد.درحدیثی ازاامیرمومنان علیه السلام می خوانیم: «لا ترتابوا فتشکوا ولا تشکوا فتکفروا » یعنی: ریب نکنید تا به شک نیفتید وبه شک نیفتید تا کافر نشوید ,. یعنی درعقایدمحکم خود،که شهوداًوعقلاًبرای شماقبلاًاثبات شده وجزء یقینیات شماشده خلل واردنکنید تابه شک گرفتارنشویدچرادیگرمعلوم نیست که مجددا دیگربتوانیدمسیرشک رابه سمت یقین هدایت کنید.به همین خاطراست که خداوندمتعال از قول مومنان می فرماید: ﴿رَبَّنَا إِنَّکَ جَامِعُ النَّاسِ لِیَوْمٍ لاَ رَیْبَ فِیهِ﴾ چرا که مومنان به قیامت یقین دارند ولذا به هیچ عنوان درآن شک نمی کنند. یادرخصوص قران می فرماید:﴿إِنْ کُنْتُمْ فِی رَیْبٍ مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَی عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِن مِثْلِهِ﴾ یعنی اگردراین قرانی که هیچ جای شک نداردبازهم خللی داریدیک سوره مثل آن بیاوریدکه البته نمی توانیدبیاورید لذا قران لاریب فیه است.
برای امورحق یقین شده هیچ جای "ریب " نیست اما درحالت بی علمی ، شک پدیدمی آید وراه حل رفع آن ، تلاش برای یافتن حقیقت است.
امام رضا(ع) میفرماید:
«هر کسی که قبر برادر مؤمنش را زیارت میکند و دستش را بر قبر او گذاشته و هفت مرتبه سوره قدر را بخواند؛ خداوند او و صاحب قبر را از ترسهای هولناک قیامت محافظت میکند».
الکافی، ج 3، ص 229
حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
هر گاه فتنه ها به شمار رو آورد، و محیط جامعه مانند شب تاریک و سیاه گردد،
پس بر شما باد تمسک به قرآن.
امام سجاد علیه السّلام فرمودند:
ان الله - عزوجل - علم انه یکون فى آخر الزمان اقوام متعمقون فانزل الله قل هوالله و الایات من سورة الحدید ؛
چون خداوند - عزوجل - مى دانست که درآخرالزمان اقوامى به دنیا مى آیند که در مسائل عقیدتى و علمى متفکر و متعمق اند سوره توحید و آیاتى از سوره حدید رانازل فرمود.
نورالثقلین ، ج 5، ص 706.
امام على علیه السلام در پاسخ این پرسش که: «آیا در قرآن ، همه دانش ها بجز دانش طب هست؟»، فرمودند:
أما إنَّ فِی القُرآنِ لاَیَةً تَجمَعُ الطِّبَّ کُلَّهُ: « وَکُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ » .
زنهار! در قرآن ، آیه اى هست که همه طب را یکجا در خود گرد آورده است: بخورید و بیاشامید ؛ ولى زیاده روى نکنید.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 267 ، حدیث 42
حضرت باقر فرموده هر وقت من برای شما حدیثی گفتم از من بپرسید این در کجای قرآن است و در آیه شریفه است که فیه تبیان کل شی ء...به نقل ار علامه حسن زاده آملی
از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم درباره مردی که قرآن را یادگرفته و فراموش کرده - تا سه بار برای او باز گفتم - آیا بر او گناهی هست؟ فرمود: نه...
مرحوم آیت الله علی سعادت پرور تهرانی در آخرین جلساتی که با شاگردان خاص خودشان داشتند فرموده بودند: «مردنم را به من نشان دادند، واضح واضح و هم اکنون نیز آن زمان برایم مشهود است، دیدم که انبیا و اولیای الهی(ع) در تشییع جنازه ام شرکت کرده اند و این به خاطر آن است که بنده چهل سال در وقت سحر با توجه، صد مرتبه سوره «قل هو الله احد» را می خواندم و به روح یکصد و بیست و چهار هزار پیامبر هدیه کرده ام.»(به نقل از سایت استاد علی فروغی از شاگردان ایشان)
درباره عظمت تلاوت سوره توحید، روایات عجیبی در میان فرمایشات معصومین علیهم السلام آمده است؛ از جمله:
از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده است که فرمودند: «هر کس که قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ را هنگام خواب سه مرتبه بخواند، خداوند پنجاه هزار ملک را بر او موکّل مینماید تا در آن شب حراستش کنند».(الکافی، ج 2، ص 620)
آیا امامت امام زمان علیه السلام حق است؟
بلی
آیا نباید برای تحقق آن گام برداشت؟
بلی
آیا می تواندبرای تحقق آن گام،جهان تکان نخورد؟
خیر
مَن کَانَ یُرِیدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِیعًا
إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ
وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ
وَالَّذِینَ یَمْکُرُونَ السَّیِّئَاتِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ وَمَکْرُ أُولَٰئِکَ هُوَ یَبُورُ
فخر رازى خود از عالمان برجسته و شایسته اهل تسنن به شمار مىآید.صد سال از روزگار او مى گذرد، هنوز که هنوز است تفسیر وى براى عالمان دین جلوه داشته و جالب توجه است.در روزگار خود نیز از برترین دانشمندان آن روزگار قلمداد مى شده است.و از انصاف نباید گذشت که مایه هاى دانش او بسیار بالا و قابل تحسین است.نظر فخر رازى آنست که بسم اللَّه را جزء سوره مى داند، و از این رو مى گوید:
من هیچ نمازى از نمازهاى خود را بدون قرائت بسم اللَّه نمى خوانم.
و مى گوید: اگر بسم اللَّه را قرائت مى کنم دلیل دارم، و دلیل من آنست که بر اساس تحقیقى که داشته ام دریافته ام که،
على بن ابیطالب علیه السلام آن را در تمام نمازهاى خود قرائت مى کرده است. و آنگاه مىافزایدمن اتخذ علیاً اماماً فىدینه فقد استَمْسَکَ بالعروة الوثقى لا انفصام لها...هر کس که در دین خود على را به پیشوایى بپذیرد، و آنچه او مى کند پیشه خود سازد به ریسمان محکم حق آویخته است، ریسمانى که هرگز انفصام و بریدگى نخواهد یافت، و در آن سقوط وانحطاط نیز معنا ندارد.
امام پرهیزکاران على علیه السلام مى فرماید: "بنده خدا به نعمتى دست نمى یابد، مگر آن که نعمت دیگرى را از کف نهد."
نهج البلاغه، کلمات قصار، 19.
چکیده
حدیث خوانی یا مطالعات حدیثی از مهمترین ضرورتهای یک کارشناس علوم اسلامی است که در گذشتههای دور همواره در حوزههای علمیه به صورت رسمی وجود داشته است. اکنون این مطالعات، بیشتر به صورت فردی دنبال میشود. در این نوشتار پس از بیان شاخصههای چگونگی گزینش یک متن مناسب، طرحی کاربردی و روشمند برای مطالعه متون حدیثی ارائه شده است. این طرح در هفت بخش اصلی(هفت وادی) و چهل متن گزینش شده (چهل منزل) برای مطالعه در حدود هزار ساعت در نظر گرفته شده است. به عبارت دیگر برای مطالعه هر کتاب یا احادیث گزینش شده تنها بیستوپنج ساعت وقت لازم است. علاقهمندان به حدیثخوانی با یک برنامهریزی چهارساله میتوانند با مطالعه این متون در شمار حدیث پژوهان قرار گیرند.
کلیدواژهها: حدیث، حدیثخوانی، طرح مطالعات احادیث، شیوۀ قرائت و درک متون.
مقدمه
اگر کسی بخواهد عالمی توانمند در امور دینی شود و به عنوان منادی شریعت با مردم سخن بگوید، باید علاوه بر قرآن کریم، با متون حدیثی آشنایی داشته باشد. به بیان دیگر،
کلینى در کافى به اسنادش از امام صادق علیه السلام نقل مى کند: حبرى (عالم یهودى ) خدمت امیرمؤ منان رسید و پرسید: اى امیر مؤ منان ! آیا هنگام عبادت ، پروردگارت را دیدى ؟ |
عارف بسطامى در جواب شخصى که از او پرسید: اسم اعظم کدام است ؟ گفت : تو اسم اصغر به من نماى که من اسم اعظم به تو نمایم ، آن شخص حیران شد، پس بدو گفت :همه اسماى حق عظیم اند. هزار و یک کلمه ، ج 3، ص 390 - 389. |
«الَّذِینَ آمَنُواْ وَ لَمْ یَلْبِسُواْ إِیمَانَهُم بِظُلْمٍ أُوْلَئِکَ لَهُمُ الأَمْنُ».
در حوادث عاشورای 88 در تهران، تعدادی از افراد دستگیر شدند. بعد از چند روز دستگاه های امنیتی گفتند در بین بازداشت شدگان تعدادی افراد بی گناه هم هستند اما تفکیک آنها سخت است و نمی توانیم دقیقا آنها را از بعضی افرادی که در شورش ها نقش داشتند تفکیک کنیم. از طرف دیگر ۲۲ بهمن را هم در پیش داریم و اگر همه را آزاد کنیم، ممکن است در ۲۲ بهمن همین ها آشوب راه بیندازند.
اگر قرار بود در آن برهه نظام با نگاه «مدیریت بحران» به شکل غربی به این مساله نگاه کند طبیعتا باید همه این افراد بازداشت می ماندند تا 22 بهمن هم تمام شود اما نگاه ولیفقیه عادل متفاوت است و همان موقع آقا فرمودند اگر احتمال میدهید حتی یکی از اینها هم بیگناه است، هر ۱۰۰ نفر باید آزاد شوند!
ایشان گفتند شما حق ندارید حتی یک بیگناه را نگه دارید. شاید در نگاه کسی که کارشناس امنیتی باشد بگوید نه! اما نگاه دینی این است: «الَّذِینَ آمَنُواْ وَ لَمْ یَلْبِسُواْ إِیمَانَهُم بِظُلْمٍ أُوْلَئِکَ لَهُمُ الأَمْنُ».
هفته جاری:
شنبه94/11/4:دبیرستان شهیدعبدالهی اصفهان:شک ،معبرنوجوانی
دوشنبه 94/11/5: مسجدالرضا علیه السلام:غفلت، راز تباهی
چهارشنبه 94/11/7: دارالقران الکریم صدر: غفلت، راز تباهی
چهارشنبه 94/11/7: کانون جوانان بهشت: اتصال به رحمت،ادامه تفسیربسمله
ماه های قبل:
چهارشنبه94/9/26: کانون جوانان بهشت: برنامه ریزی برای مراکز فرهنگی
چهارشنبه 94/10/30: کانون جوانان بهشت: ادامه تفسیربسمله
چهارشنبه:94/10/30: دارالقرآن الکریم صدر:عقل گرایی وتفکر
چهارشنبه 94/10/23: کانون جوانان بهشت: تفسیربسمله
چهارشنبه:94/10/23: دارالقرآن الکریم کوثر:تفسیر آیات یک تاشش سوره ی قمر
چهارشنبه 94/10/23: دارالقران الکریم صدر: تفسیر آیات 190 تا194 آل عمران،ذکر،فکر،دعا ،ابزارتربیت عقل گرا
دوشنبه 94/10/21: مسجدالرضا علیه السلام:اصرار بر پند،
چهارشنبه94/10/16:دارالقرآن الکریم کوثر:موضوع اصلی: عقل چیست؟/موضوعات فرعی: سفینه ی آخرالزمان-علمای برتر از انبیاء-فوایدنگارش صلوات
چهارشنبه94/10/16:دارالقرآن الکریم صدر:موضوع اصلی:نیت وپیامدها/موضوعات فرعی: پیش درآمدی بر تربیت عقل گرا
دوشنبه94/10/14: مسجدالرضای علیه السلام: موضوع اصلی: پیش درآمدی برتربیت عقل گرا،تربیت سخاوت در وجود/موضوع فرعی: فوایدنگارش صلوات
چهارشنبه94/10/9:دارالقرآن الکریم صدر: تفسیرسوره ی عبس ، کرامت نوشتن
قرآن کریم:یَا یَحْیَىٰ خُذِ الْکِتَابَ بِقُوَّةٍ وَآتَیْنَاهُ الْحُکْمَ صَبِیًّا ﴿مریم: ١٢﴾
رسول اللّه صلی الله علیه و آله : مَن قَرَأَ القُرآنَ قَبلَ أن یَحتَلِمَ فَقَد اُوتِی الحُکمَ صَبِیّا[1].
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله : کسى که پیش از بلوغْ قرآن بخواند ، به تحقیق ، در کودکى به او حکمت داده شده است .
تفسیر القمّى : ـ فی قولِهِ تعالى : «قُلْ کُلٌّ یَعمَلُ على شاکِلَتِهِ» ـ : على نِیَّتِهِ «فَرَبُّکُم أعْلَمُ بمَنْ هُوَ أهْدى سَبیلاً» ، فإنّهُ حَدَّثَنی أبی عن جعفرِ ابنِ إبراهیمَ عن أبی الحسنِ الرِّضا علیه السلام قالَ : إذا کانَ یَومُ القِیامَةِ أوقَفَ المُؤمنَ بَینَ یَدَیهِ فَیکونُ هُو الّذی یَتَولّى حِسابَهُ ، فَیعرِضُ علَیهِ عَمَلَهُ فَیَنظُرُ فی صَحیفَتِهِ ، فأوَّلُ ما یَرى سَیّئاتِهِ فیَتَغیَّرُ لذلکَ لَونُهُ ، و تَرتَعِشُ فَرائصُهُ ، و تَفزَعُ نَفسُهُ ، ثُمّ یَرى حَسَناتِهِ فتَقَرُّ عَینُهُ،و تُسَرُّ نَفسُهُ،و تَفرَحُ رُوحُهُ ، ثُمّ یَنظُرُ إلى ما أعطاهُ اللّه ُ مِن الثَّوابِ فیَشتَدُّ فَرَحُهُ
ثُمّ یقولُ اللّه ُ للمَلائکةِ : هَلِمُّوا الصُّحُفَ الّتی فیها الأعمالُ الّتی لَم یَعمَلوها ! قالَ : فیَقرؤونَها ثُمّ یَقولونَ : و عِزَّتِکَ، إنّکَ لَتَعلَمُ أنّا لَم نَعمَلْ مِنها شَیئا ! فیقولُ : صَدَقتُم ، نَوَیتُموها فکَتَبناها لَکُم ، ثُمّ یُثابُونَ علَیها .حدیث
تفسیر القمّى ـ درباره آیه «بگو : هر کس فراخور خویش عمل مى کند» ـ : یعنى بر پایه نیّت خود. «پس خداى شما بهتر مى داند که چه کسى رهیافته تر است». پدرم از جعفر بن ابراهیم از ابو الحسن الرضا علیه السلام برایم حدیث کرد که آن حضرت فرمود: چون روز قیامت شود، مؤمن در پیشگاه خداوند بایستد و کار حسابرسى او را خداوند خود به عهده گیرد و اعمالش را به او نشان دهد. مؤمن در کار نامه خود مى نگرد و اولین چیزى که مى بیند گناهان خود است. با مشاهده آنها رنگش بر مى گردد و بدنش به لرزه مى افتد و در جانش وحشت مى نشیند. سپس خوبى هایش را مى بیند و از مشاهده آنها چشمش روشن و جانش مسرور و روحش شاد مى شود و آنگاه به ثوابى که خداوند ارزانیش فرموده مى نگرد و شادیش افزون مى شود
سپس خداوند به فرشتگان مى فرماید: کار نامه اى را بیاورید که در آن اعمال نا کرده آنهاست! حضرت فرمود: مؤمنان آن کار نامه را مى خوانند و آنگاه مى گویند: به عزّتت سوگند که تو خود مى دانى ما هیچ یک از این کارها را انجام نداده ایم! خداوند فرماید: راست مى گویید، اما شما نیّت انجام آنها را داشتید و ما آن کارها را برایتان نوشتیم. آنگاه پاداش آن اعمال به ایشان داده مى شود.
امام على علیه السلام ـ به مردى که می گفت : بلال در اعراب کلامش اشتباه بود وفرددیگری از مسخره بازی او مى خندید ـ فرمود : اى بنده خدا! مقصود از اِعراب کلام، درست و صحیح ساختن آن است براى درست و پیراسته کردن اعمال. چه سود که فلان کس سخنانش با اعراب و درست باشد، اما اَعمالش دچار زشت ترین خطاها باشد؟ و بلال را چه زیان که در گفتارش، خطا باشد، اما اعمالش کاملاً درست و پیراسته؟! تنبیه الخواطر- ج2- ص 102
الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : تَجِدُ الرّجُلَ لا یُخطِئُ بلامٍ و لا واوٍ خَطیبا مِصْقَعا .و لَقَلبُهُ أشَد ظُلمَةً مِن اللَّیلِ المُظلِمِ ، و تَجِدُ الرّجُلَ لا یَستَطیعُ یُعَبِّرُ عَمّا فی قَلبِهِ بِلسانِهِ و قَلبُهُ یَزهَرُ کما یَزهَرُ المِصباحُ .
امام صادق علیه السلام : گاهى اوقات مردى را مى بینى که خطیبى زبردست و سخنور است و در یک لام یا واو خطا نمى کند، اما دلش از شب تار سیاهتر است و گاهى اوقات مردى را مى بینى که نمى تواند حرف دلش را به زبان بیاورد، لیکن دلش مانند چراغ مى درخشد.الکافی -ج 2 -ص 422
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : همانا مرد غیر عرب از امّت من قرآن را با زبانى عجمى (غیر عربى یا عربى شکسته بسته و بدون مراعات اعراب و تجوید و محسّنات قرائت) مى خواند و فرشتگان آن را به زبان عربى [به پیشگاه خدا ]بالا مى برند.الکافی -ج 2-ص 619
الإمامُ علیٌّ علیه السلام : إنّکُم إلى إعرابِ الأعمالِ، أحوَجُ مِنکُم إلى إعرابِ الأقوالِ .
امام على علیه السلام : شما به اِعراب دادن رفتارها نیازمندترید تا به اِعراب دادن گفتارها...غررالحکم-3828
پیامبر صلى الله علیه و آله : اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ المُؤمِنَ وَ یُحِبُّ اَهْلَهُ وَوُلْدَهُ وَ اَحَبُّ شَىءٍ اِلَى اللّهِ تَعالى اَنیَرَى الرَّجُلَ مَعَ امَرأَتِهِ و وُلْدِهِ عَلى مائِدَةٍ یَأکُلونَ فَاِذَ ا اجتَمَعوا عَلَیْها نَظَرَ اِلَیْهِمبِالرَّحْمَةِ لَهُمْ فَیَغْفِرُ لَهُم قَبْلَ اَن یَتَفَرّقُوا مِنْ مَوْضِعِهِم ؛
خداوند، مؤمن و خانواده و فرزندانش را دوست دارد. محبوبترین چیز نزد خداوندآن است که مرد را با زن و فرزندانش بر سفره اى ببیند که از آن غذا مىخورند. پس در آنهنگام که بر سفره گرد آیند، به آنها نگاهى مهربانانه مىکند و آنها را پیش از آنکه از جاىخود متفرق شوند، مىآمرزد.تنبیه الغافلین ، ص ۳۴۳، ح ۴۹۸
یادداشت
به قلم: فرامرزمیرشکارمبارکه
اللَّهِ وَالمُستَضعَفینَ
اتکای ایران در دنیا به هیچ قدرتی نیست
ومهم آنکه تنها اتکای مظلومان جهان به ایران است...
آیا بالاتر از این می خواهیم؟
آیا تحلیل گران نامنصف می خواهند این منبع قدرت بی پایان که حاصل بی اتکایی به دنیاداران
وتوکل به قدرت نامحدود الهی است را ازاین ملت بگیرند؟
آیا اهل قرآن نمی دانند که خدا ومستضعفین چسبیده به یکدیگرند؟؟؟
سوره مبارکه النساء آیه ۷۵
وَما لَکُم لا تُقاتِلونَ فی سَبیلِ اللَّهِ وَالمُستَضعَفینَ مِنَ الرِّجالِ وَالنِّساءِ وَالوِلدانِ الَّذینَ یَقولونَ رَبَّنا أَخرِجنا مِن هٰذِهِ القَریَةِ الظّالِمِ أَهلُها وَاجعَل لَنا مِن لَدُنکَ وَلِیًّا وَاجعَل لَنا مِن لَدُنکَ نَصیرًا﴿۷۵﴾